Un double brevet n’implique pas une double protection
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL
1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC
2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
UNDOUBLEBREVETN’IMPLIQUEPASUNEDOUBLEPROTECTION
LAURENCEBOURGET-MERLE*
ROBIC,
SENCRL
A
VOCATS,AGENTSDEBREVETSETDEMARQUESDECOMMERCE
Ladoctrineinterdisantledoublebrevetpeutêtre
invoquéepourtenterd’invaliderun
brevet.Lesexaminateurscanadiensl’utilisentauss
ipourrejetercertainesdemandes
debrevet.Leproblèmedudoublebrevetpourcause
d’évidenceesttout
particulièrementdifficileàsurmonteretdespréca
utionsdoiventdoncêtreprises
lorsqu’ondéposedesdemandesdebrevetportantsur
unmêmeconceptinventif.
Cettedoctrineprovientd’unerèglejurisprudentiel
lequiprendelle-mêmesonorigine
danslesdispositionsantérieuresà1989dela
Loisurlesbrevets
.Al’époque,laloi
prévoyaitqu’unbrevetexpirait17ansaprèssadat
ededélivrance,contrairementà
aujourd’huioùlesbrevetsexpirent20ansaprèsle
urdatededépôt.Larègledu
doublebrevetaétécrééeafind’empêcherles«reno
uvellementsàperpétuité»des
brevets(
evergreening
),c’est-à-direleprolongementindudumonopoleconféréau
brevetépardesbrevetssuccessifsobtenuspardes
ajoutsquinesontpasnouveaux
ousontévidents.Ainsi,cettedoctrines’applique
danslecasoùlesmêmesparties,
inventeurset/oudemandeurs,sontimpliquées.
Bienquecettedoctrineaitétéappliquéepourlap
remièrefoisen1964dansl’affaire
FarbwerkeHoechst
[CommissionerofPatentsc.FarbwerkeHoechst
AktiengesellschaftVormalsMeisterLucius&Bruning,[1964]R.C.S.49],c’estla
décision
Whirlpool
[
WhirlpoolCorp.c.CamcoInc.,2000CSC67]rendueen2000par
laCoursuprêmeduCanadaquiestcitéecommeréférence.DansWhirlpool,ilaété
établiqu’ilexistedeuxtypesdedoublebrevet:
1)ledoublebrevetportantsurdesinventionsrevendiquéesidentiques,et
2)ledoublebrevetrelatifàuneévidencequiempêcheladélivranced’un
secondbrevetoùlesrevendicationsnesontpas »patentablydistinct »de
cellesdupremierbrevet.
Ladécision
GlaxoSmithKline[GlaxosmithklineInc.c.ApotexInc.,2003CFPI687]
rendueparlaCourfédéraleen2003aapportéunnouvelélémentàcettedoctrine.
Mêmesi,danssafinalité,lesconclusionsdansGlaxoSmithKlineétaientd’empêcher
lesinnovateurspharmaceutiquesd’inscrireindûmentdesbrevetsauRegistredes
brevetsenvertuduRèglementsurlesmédicamentsbrevetés(avisdeconformité),
cettedécisionaétenduladoctrinedudoublebrevetauxbrevetsayantlamêmedate
dedépôtetexpirantenmêmetemps,alorsqu’onnepouvaitpourtantcraindreun
« renouvellementàperpétuité »desdroitsdepropriétédanscecas.
©CIPS,2012.
*DeROBIC,S.E.N.C.R.L..uncabinetmultidisciplinaired’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarques
decommerce.PubliédansleBulletinHiver201
2(vol.15no4)ducabinet.Publication068.146F.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL
1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC
2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
2
Enpratiquecanadienne,leproblèmedudoublebreve
tsurvientparexemple
lorsqu’undemandeuradeuxdemandesdebrevetsenco-instancequinesontpas
opposablesl’unevis-à-visl’autrenipourlanouveautéenvertudel’article28.2dela
Loi,nipourévidenceenvertudel’article28.3delaLoi,maisquirevendiquentdes
inventionsayantunconceptinventifcommun.Ilpeutdoncs’agirdedeuxdemandes
séparéesdéposéeslemêmejour.Cesdemandespeuventavoirdesdescriptions
identiquesounon.Silesdemandesontlamêmedescriptionmaisdesrevendications
différentes(parexempleunedemanderevendiqueunproduitetl’autresonprocédé
depréparationousonusage),onpourracontournerleproblèmeencombinantles
revendicationsdesdeuxdemandesdansuneseule,tantqu’aucunbrevetn’aété
délivré.Parcontre,silesdeuxdemandesn’ontpaslesmêmesdescriptionsetquele
supportdesrevendicationsdel’uneneseretrouvepasdansl’autre,aucuntransfert
entrelesdemandesneserapossible.Unedesdemandesdevradoncêtre
abandonnée.Ainsi,mêmesicelaseraitacceptabledansd’autrespays,iln’estpas
conseillé,auCanada,dedéposerdesdemandesséparéesrevendiquantdes
inventionsayantunmêmeconceptinventif.Ilestpréférable,danslamesuredu
possible,dedéposeruneseuledemandeoùtouslesaspectsdel’inventionsont
décritsetrevendiqués.
Lesproblèmesdedoublebrevetsurviennentaussidanslecasdedemande
complémentaire(division)quinerevendiquepasuneinventiondistinctedecelle
revendiquéedanslademandeparente.Cettesituationseproduitparexemple
lorsquedesrevendicationslimitéesontétéacceptéesetqueledemandeurdépose
unedivisionpouressayerd’obtenirunbrevetavecdesrevendicationspluslarges,un
peucommecelasefaitauxÉtats-Unisparledépôtde »continuation ».Oubien,on
peutavoirunedivisionquirevendiqueleprocédédefabricationoul’usaged’un
produitquiestlui-mêmerevendiquédanslademandeparente.
Toutefois,cettestratégien’estpaspossibleauCanadapuisqu’unedivisionn’est
acceptablequesiellerevendiqueuneinventionayantunconceptinventifdifférentde
celuidel’inventionrevendiquéedanslademandeparente.C’estpourquoinous
conseillonsaussidedéposerdesdivisionsseulementlorsquelademandead’abord
étérejetéepourmanqued’unitéd’invention.Mêmesiledemandeurestd’avisquesa
demandedécritdesinventionsdistinctes,nousl’inviteronsàrajouteràsapremière
demandedesrevendicationssurtouteautreinventionnondéjàrevendiquée,pour
obtenirl’avaldel’examinateurouaucontraireunrejetpourmanqued’unités’il
considèrequ’ils’agitbiend’uneinventiondistincte.Ilestalorspossiblededéposer
ensuiteunedemandecomplémentaireentouteconfiance.
L’interdictiondudoublebrevetauCanadapeutengendrerdesconséquences
fâcheusesenempêchantàundemandeurd’obtenirunbrevetpouruneinventionqu’il
avaitl’intentiondeprotégeroubieneninvalidantsonbrevet.Toutefois,ceproblème
peut-êtrecontournéenadoptantunestratégieadaptéecommeindiquéci-dessus.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL
1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC
2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
3
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommercevouédepuis1892à
laprotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledanstouslesdomaines:brevets,dessins
industrielsetmodèlesutilitaires;marquesdecommerce,marquesdecertificationetappellations
d’origine;droitsd’auteur,propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetdel’artisteinterprète;
informatique,logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;
secretsdecommerce,know-howetconcurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;
commerceélectronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéetétiquetage;poursuite,
litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit.ROBIC,agroupoflawyersandofpatentand
trademarkagentsdedicatedsince1892totheprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectual
property:patents,industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksandindications
oforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,neighbouringrights;computer,
softwareandintegratedcircuits;biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,
know-how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnologytransfers;e-commerce,
distributionandbusinesslaw;marketing,publicityandlabelling;prosecutionlitigationandarbitration;
duediligence.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELAPLANÈTE
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOURIDEASTOTHE
WORLD
MarquesdecommercedeROBIC,
SENCRL(«ROBIC»)