Traitement administratif des marques de commerce: bases d’enregistrement et priorité
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
FASCICULE14
TRAITEMENTADMINISTRATIFDESMARQUESDECOMMERCE:BASES
D’ENREGISTREMENTETPRIORITÉ
LAURENTCARRIÈRE*
ROBIC,S.E.N.C.R.L.
AVOCATS,AGENTSDEBREVETSETDEMARQUESDECOMMERCE
Àjourau15novembre2017
POINTS-CLÉS
•Unedemanded’enregistrementdemarquedecommercedoiténonceruneou
plusieursbasesd’enregistrement(V.no1).
•Lesquatrebasesd’enregistrementontcecidecommunqu’ellessefondentsur
l’emploi,unenotionquivarieselonqu’ils’agissedeproduitsoudeservices(V.
nos2à38).
•Labasedite«d’emploiauCanada»demandequel’emploiensoitunausens
del’article4delaLoisurlesmarquesdecommerceetqu’ils’agissed’unemploi
parlerequérantàtitredepropriétairedelamarquedecommerce(V.nos39à
105).
•Labaseditede«révélationauCanada»exigeunemploihorsCanadaetune
distributionouannonceauCanadadelamarquedecommercequiferontensorte
quelamarqueestdevenuebienconnueauCanada(V.nos106à125).
•Labasedited’«enregistrementdansoupourunpaysdel’Unionetd’emploi»
requiertunedoublecondition,celledel’enregistrementdelamarquede
commercedansunpaysspécifiqueetcelledel’emploidecettemarquede
commercehorsduCanada(V.nos126à160).
•Labasedited’«emploiprojetéauCanada»exige,aumomentdelaproduction
delademanded’enregistrement,uneabsenced’emploiauCanadadelamarque
©CIPS2018.
*Avocatetagentdemarquesdecommerce,LaurentCarrièreestl’undesassociésprincipauxde
ROBIC,S.E.N.C.R.L.,uncabinetmultidisciplinaired’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesde
commerce.Dansleprésentfascicule,l’abréviation«L.m.c.»désignelaLoisurlesmarquesde
commerce,LRC1985,cT-13;l’abréviation«R.m.c.»désigneleRèglementsurlesmarquesde
commerce,DORS/96-195etl’abréviation«MEMC»désigneleManueld’examendesmarquesde
commerce,enligne:
demodification26novembre2015).LeManueltoutefoisn’apasvaleurdeloi:OntarioDentalAssistants
AssociationcCanadianDentalAssociation,2013CF266(CF;2013-02-12)lejugeMansonaupara24.
PubliédansJurisClasseur–Propriétéintellectuelle(Montréal,LexisNexis,2018),fascicule14.
Publication426.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
2
decommerce,uneintentiond’emploidelamarquedecommerceauCanadaet
unedéclarationselonlaquelle,subséquemmentàcetteproduction,lamarquea
étéemployéeauCanada(V.nos161à195).
•Unedemanded’enregistrementd’unemarquedecommercepeutsefondersur
plusd’unebase,pourvuquecelles-cinesoientpasincompatibles(V.nos196à
202).
•Laprioritéconventionnellepermetderevendiquercommedatedeproduction
d’unedemandecanadienneladateoùunedemandeétrangèreaété
antérieurementproduite(V.nos203à275).
•Certainesmodificationsàunebased’enregistrementd’unemarquede
commercesontpossibles,selonquecettemarqueaétéounonannoncée(V.nos
276à283).
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
3
TABLEDESMATIÈRES
Introduction:1
I.L’emploi:2-44
A.Emploisvisés:12-38
1.Emploiavecdesproduits(para4(1)L.m.c.):12-28
2.Emploipourdesservices(para4(2)L.m.c.):29-38
B.Emploidelamêmemarque:39-42
C.Qualitédel’emploi:43-44
1.L’emploiparqui?:43
2.L’emploiillégal:44
II.EmploiauCanada:45-105
A.Condition:emploi:47-54
1.Produits:47
2.Services:48-50
3.Exportation:51-54
B.Datedepremieremploi:55-85
1.Importance:55-61
2.Continu:62-67
3.Prédécesseurs:68-81
4.Anomalies:82-84
5.Pratiquesexemplaires:85
C.Mécanique:86-105
1.Date:87
2.Formulation:88-90
3.Parcatégorie:91-93
4.Pasdejustificatifs:94-97
5.Unrequérant:98-103
6.Multi-bases:104
7.Décisionpartagée:105
III.RévélationauCanada:106-125
A.Condition:faireconnaître:108-117
1.Emploi:108-110
2.Distribution:111
3.Annonce:112-114
4.Reconnaissanceterritoriale:115-116
5.Distinction:«bienconnue»et«devenueconnue»:117
B.Mécanique:118-125
1.Demande:119-120
2.Formulation:121
3.Pasdejustificatifs:122-123
4.Multi-bases:124
5.Décisionpartagée:125
IV.Enregistrementdansoupourun«paysdel’Union»etemploi:126-160
A.Enregistrement–Premièrecondition:127-136
1.Dansoupourunpaysdel’Union:127-132
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
4
2.Mêmemarque:133-134
3.Mêmesproduitsouservices:135
4.Adressedurequérant:136
B.Emploi–Deuxièmecondition:137-143
1.Dansunpays:137-138
2.Naturedel’emploiétranger:139-140
3.Pasqu’unenregistrementétranger:141
4.Emploidurequérant:142
5.Distinctionaveclebénéficedel’article14:143
C.Mécanique:144-160
1.Demande:145-150
2.Formulation:151
3.Pasdejustificatifs:152-156
4.Multi-bases:157
5.Décisionpartagée:158
6.Pratiquesexemplaires:161-195
V.EmploiprojetéauCanada:159-202
A.Condition:l’intention:162-176
1.Lamarquenedoitpasavoirétéemployée:162-165
2.L’intentiondurequérant:166-173
3.Anomalies:174
4.Lamêmemarque:175
5.Pratiquesexemplaires:176
B.Mécanique:177-195
1.Formulation:178-180
2.Déclarationd’emploi:délaideproduction:181-185
3.Pasdejustificatifs:186
4.Conséquencedeladéclarationfausse:187
5.Multi-bases:188
6.Décisionpartagée:189
7.Pratiquesexemplaires:190-195
VI.Lesbasesmultiples:196-202
A.Combinaisonsmultiples:197-201
1.EmploiauCanada:198
2.RévélationauCanada:199
3.Enregistrementetemploiétrangers:200
4.Emploiprojeté:201
B.Combinaisonsdistinctes:202
VII.Prioritéunioniste:203-275
A.Effetsdelapriorité:203-218
1.Fictionjuridique:203-205
2.Datescritiques:206-211
3.Prioritéetenregistrement:212-216
4.Droitdomestique:217-218
B.Conditions:219-254
1.Paysdepriorité:219-221
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
5
2.Produitsouservices:222-224
3.Mêmemarque:225-230
4.Délai:231
5.Premièredemande:232-234
6.Qualitédurequérant:235-241
7.Emploinonrequis:242
8.Cessibilitédelademandeétrangère:243-247
9.Pluri-priorités:248-249
10.Subsistancedelademandeprioritaire:250-252
11.Cessiondelademandecanadienne:253-254
C.Mécanique:255-275
1.Contenudelademande:255-258
2.Pasdejustificatifs:259-263
3.Délai:264
4.Modification:265-267
5.Annonce:268
6.Questionprocédurale:269
7.Pratiquesexemplaires:270-275
VIII.Modificationsdesbasesàunedemande:276-283
A.Avantannonce:277-278
1.Modificationsnonpermises:277
2.Modificationspermises:278
B.Aprèsannonce:279-281
1.Modificationsnonpermises:279
2.Modificationspermises:280
3.Quaere:serait-ilpermis?:281
C.Effetsubséquent:282-283
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
6
INDEXANALYTIQUE
Adoptiond’unemarque,55,106,126,196
Basesd’enregistrement,1
EmploidelamarqueauCanada,voirEmploidelamarque
EmploiprojetédelamarqueauCanada,voirEmploiprojetédelamarque
Enregistrementdansoupourunpaysdel’Unionetemploiétranger,126
Demanded’enregistrement,voirDemanded’enregistrement
Emploiétranger,108-109
Enregistrementdansoupourunpaysdel’Union,127-132
Identitédeproduitsouservices,135
Identitédemarque,133-134
Paysd’originedurequérant,131-132
Pluralité(multi-bases),104,124,157,188,196-202
RévélationdelamarqueauCanada,voirRévélationdelamarque
Cession,73-74,150,172,193,232,243-246,253
Demanded’enregistrement
Décisionpartagée,105,125,158,189
Division,254
Exigences
Demandefondéesurlarévélation,118-125
Demandefondéesurl’emploi,86-105
Demandefondéesurunenregistrementétranger,144-160
Demandefondéesurunemploiprojeté,177-195
Revendicationdepriorité,255-275
Fondement,voirBasesd’enregistrement
Modifications,276
Nonpermises,277,279
Permises,278-280
Paysdel’Union(dansun),127-129,voiraussiBasesd’enregistrement
(Enregistrementetemploiétrangers)
Priorité,265-267
Emploidelamarque
Continu,52-67,70
Dateerronée,60
Demanded’enregistrement,voirDemanded’enregistrement
Étranger(àl’),voirBasesd’enregistrement(Enregistrementetemploiétrangers)
Exportation,51-54
Illégal,44
Produits,9-13
Pratiquenormaleducommerce,13-17
Transfertdepropriétéoudepossession,12,19,35,52,57-58,85
Utilisationacceptable,18,52
Utilisationnonacceptable,20-21
Public,11
Notion,2-44
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
7
Parlerequérant,49,68-81,148
Fiducie,102
Fondation,102
Personne,98-100
Succession,101
Société,68,76,99-100
Premieremploi,55-85
Cession,73-74
Date,57,67,82-83
Prédécesseurs,68-81
Projeté,voirEmploiprojetédelamarque
RattachementauCanada,45-50
Services,29-38
Ancillaires,34
Bénéficeauxtiers,33
Interprétationlibérale,30
Pratiquenormaleducommerce,32
Utilisationacceptable,35
Utilisationnonacceptable,36-37
Emploiprojetédelamarque
Absenced’emploiauCanada,162-165
Conformeàlademanded’enregistrement,175
Demanded’enregistrement,voirDemanded’enregistrement
Intentiond’emploi,166-173
Interprétation,166
Qualitédurequérant,174
Enregistrement
Bases,voirBasesd’enregistrement
Demande,voirDemanded’enregistrement
Marquenonenregistrable,143
Paysdel’Union(dansun),voirBasesd’enregistrement(Enregistrementetemploi
étrangers)
Requérant
Modificationdel’identité,72,75,149,240
Prédécesseurs,68-71
Fiducie,102
Fondation,102
Société,68,76,99-100
Succession,101
Location,17,32
Nomcommercial,3-6
Nomdedomaine,7-8
Mot-clic,7
Paysdel’Union,116,voiraussiRévélationdelamarque(Emploidansunpaysde
l’Union),Basesd’enregistrement(Enregistrementetemploiétrangers),Demande
d’enregistrementPaysdel’Union(dansun))
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
8
Pratiquenormaleducommerce,11,13-17
Emploid’unemarque,11-17,53
Notion,13
Venteàsoi-même,11
Pratiquesexemplaires,85,159-160,176,190-195,27-275
Prioritéconventionnelle,1,203-275
Cession,243-246,253
Conditions
Délai,231,264
Demandedansunpaysdel’Union,219-221
Demandedebase,203,219,224
Emploinonrequis,242
Identitédemarque,225-226
Identitédesproduitsouservices,222-223
Malfondée(priorité),208
Premièredemande,232-234
Qualitédurequérant,235-241
Effet,203-216
Modificationdelademandedebase,223-225
Modificationdelademandecanadienne,265-267
Origine,203
Pluralité,248-249
Revendication,255-258
Remiseàneuf,17
Révélationdelamarque
Demanded’enregistrement,voirDemanded’enregistrement
DistributionouannonceauCanada,110-112
Emploidansunpaysdel’Union,108-109,voiraussiPaysdel’Union
Notion,107
ReconnaissancedelamarqueauCanada,115-116
Revente,17
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
9
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommercevo
rotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledanstouslesdomaines:
brevets,dessinsindustrielsetmodèlesutilitaires;marquesdecommerce,marquesde
certificationetappellationsd’origine;droitsd’auteur,propriétélittéraireetartistique,
droitsvoisinsetdel’artisteinterprète;informatique,logicielsetcircuitsintégrés;
biotechnologies,pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;secretsdecommerce,
know-howetconcurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;
commerceélectronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéet
étiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit.ROBIC,agroup
oflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicatedsince1892totheprotection
andthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:patents,industrialdesignsand
utilitypatents;trademarks,certificationmarksandindicationsoforigin;copyrightand
entertainmentlaw,artistsandperformers,neighbouringrights;computer,softwareand
integratedcircuits;biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;trade
secrets,know-how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnology
transfers;e-commerce,distributionandbusinesslaw;marketing,publicityand
labelling;prosecutionlitigationandarbitration;duediligence.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELA
PLANÈTE
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOUR
IDEASTOTHEWORLD
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUÉBEC2875,boulevardLaurierÉdificeLeDelta3–Bureau700Québec(Québec)CanadaG1V2M2Tél.:+1418653-1888Télec.:+1418653-0006
10