Toxines et agents patogènes humains : Nouvelles obligations
TOXINESETAGENTSPATHOGÈNESHUMAINS:NOUVELLESOBL
IGATIONS
J
ASONMOSCOVICI*
LEGERROBICRICHARD,
S.E.N.C.R.L.
A
VOCATS,AGENTSDEBREVETSETDEMARQUESDECOMMERCE
Unenouvelleloicanadienned’intérêtpourlesgensquipratiquentensciencesdela
vieplaceuneobligationsurtoutepersonnemanipulantcertainescatégoriesde
matériauxbiologiquesàprendre«touteslesprécautionsraisonnablespourque
celles-cineportentatteinteniàlasanténiàlasécuritépublique».
Cequiaétédanslepassélesujetd’unfilmdescience-fictiondesérieBest
maintenantdevenuunepréoccupationréelleglobalealorsqueplusieurs
événementsmédiatisésontrécemmentexposélesrisquesassociésàl’exploitation
dematériauxpathogènescommematériauxderechercheetd’utilisation
commerciale.Lesgouvernementsontétéforcésd’améliorerlasurveillance
domestiquedematièresbiologiquessousl’égidedela«biosécurité».Le
gouvernementduCanadaapréparésaproprestratégieenréponseàcettequestion
etasanctionnélaLoisurlesagentspathogèneshumainsetlestoxinesle23juin
2009dansuneffortpour«promouvoirlasûretédesagentspathogèneshumainset
destoxines»ainsiquedesactivitésassociéesàceux-ci.Ainsi,legouvernement
aideàcontrôleretàréglementertoutacteavecunagentpouvantproduireune
maladieouautressubstancesquisontdangereusespourlecorpshumain.
Alorsqu’ilexisteencoredesrèglesconcernantl’importationsousleRèglementsur
l’importationdesagentsanthropopathogènes,laLoiclassifielesagentspathogènes
etlestoxinessousdifférentesannexesselonleursniveauxderisque.Elleimpose
aussidesobligationsd’enregistrementpourtoutepersonnemanipulantdetels
matériauxparl’émissiond’unelicencedel’AgencedelasantépubliqueduCanada.
Évidemment,lesobligationsetlesrestrictionsreliéesauxmatériauxidentifiésdans
lesannexesdépendentdesrisquesquisontassociésàceux-ci.
Pendantlapériodedetransition,laLoientreraenvigueurentroisphasesprincipale.
LaLoicommenceaveclaPhase1,quiestenvigueurdepuisle23juin2009.Selon
cettephase,toutepersonnequimanipuleconsciemmentdesagentspathogènesou
toxinesfaisantpartied’uneannexeamaintenantundevoirdediligenceparrapport
©CIPS,2009.
*DeLEGERROBICRICHARD,S.E.N.C.R.L..uncabinetmultidisciplinaired’avocatsetd’agentsde
brevetsetdemarquesdecommerce.PubliédansleBulletinAutomne2009(vol.13no3)ducabinet.
Publication068.112F
2
aupublic.ElledoitaviserleMinistre,àl’intérieurdequatre-vingt-dixjoursdepuis
l’entréeenvigueur,detouslesmatériauxàrisqueensapossessionenplusdeleur
localisation.Toutepersonnefaisantdenouvellesacquisitionspourcegenrede
matériauxatrentejourspourenregistrercesmêmesinformations.Unepersonne
avecuneformationappropriéerelativementàlasûretédestoxinesetdesagents
pathogèneshumainsdoitêtrenomméecommepersonne-contactprincipaleettoute
informationfourniedoitêtremiseàjourannuellement.Toutecommunication
d’informationfausseestprohibée,demêmequetoutacted’expositionaupublic
d’agentspathogèneshumainsoudetoxinespouvantaffecterlasantéetlasécurité
dupublic.
LaPhase2entreraenvigueuraprèsuneconsultationétendueaveclespersonnes
affectéesparlaLoiafindedévelopperunenvironnementréglementaireapproprié.
Cesconsultationsdoiventconsidérerlesprocédurespourobtenirunelicencepour
manipulerlesagentspathogèneshumainsetlestoxines,demêmequeles
précautionssécuritairesàprendre,lesdétailsd’inventaireettouteautrematièrequi
doitêtrefourniedurantleprocessusd’enregistrement.Deplus,lesconsultations
vontadressertouslesrèglementsreliésauxtransferts,importations,exportations,
demêmequelesqualificationsetlespouvoirsdes«officiersdesécurité
biologique».Ces«officiers»sontlesindividusnommésparchaquedemandeur.Ils
doiventseconformeràcertainesobligationsquiserontdéfiniesparlerèglement.
LaPhase3feraentrerenvigueurlesportionsdelaLoiassociéesauxprohibitions
spécifiques,pénalitésetautresobligations,incluantlescritèresd’accèsaux
établissementsvisésparunpermis,lescertificatsdesécuritéainsiquetoute
obligationàrapportertoutrejetinvolontaireouexpositionparinadvertancede
matériaux.
Laportéeetl’impactdelaLoidemeurentàévaluer,carplusieursélémentsdelaLoi
nesontpasencoreentrésenvigueuroudépendentderèglementsassociésavec
l’administrationdecelle-ciquinesontpasencorerédigés.Lespersonnesquisont
concernéesparcetteLoidevraientnéanmoinscommenceràdévelopperdesplans
d’actioninternesafindepouvoirrespecterlanouvelleLoi.Cespersonnessont
encouragéesàparticiperauxconsultationspubliquestenuesparl’Agencedesanté
publiqueduCanada.LesdétailsdelaLoietduprogrammesontdisponiblesà
l’adresseURLhttp://www.phac-aspc.gc.ca/ols-bsl/pathogen/register-fra.php.
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommerce
vouédepuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledans
3
touslesdomaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèlesutilitaires;marquesde
commerce,marquesdecertificationetappellationsd’origine;droitsd’auteur,
propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetdel’artisteinterprète;informatique,
logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,pharmaceutiquesetobtentions
végétales;secretsdecommerce,know-howetconcurrence;licences,franchiseset
transfertsdetechnologies;commerceélectronique,distributionetdroitdesaffaires;
marquage,publicitéetétiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérificationdiligente
etaudit.ROBIC,agroupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicated
since1892totheprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:
patents,industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksand
indicationsoforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,
neighbouringrights;computer,softwareandintegratedcircuits;biotechnologies,
pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,know-how,competitionandanti-
trust;licensing,franchisingandtechnologytransfers;e-commerce,distributionand
businesslaw;marketing,publicityandlabelling;prosecutionlitigationandarbitration;
duediligence.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELAPLANÈTE
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOURIDEASTOTHE
WORLD
MarquesdecommercedeLEGERROBICRICHARD,
SENCRL(«ROBIC»)