Pas de vacances cet été pour la Cour suprême avec cinq décisions en droit d’auteur
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTREAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUEBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925Québec(Québec)CanadaG1V0B9Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
PASDEVACANCESCETETEPOURLACOURSUPREMEAVECCINQ
DECISIONSENDROITD’AUTEUR
ADAMMIZERA*
ROBIC,SENCRL
AVOCATS,AGENTSDEBREVETSETDEMARQUESDECOMMERCE
Endécembre2011,ledroitd’auteurprimaitàlaCoursuprêmeduCanadaalorsque
cinqappelsétaiententendus.Enjuillet2012,laCoursuprêmearendusesdécisions
surcesappelsdedécisionsdelaCommissiondudroitd’auteur.Ilstraitaientd’une
variétédesujets,allantdesdéfinitionsd’unecommunicationaupublicenpassantpar
lesbandessonoresdefilmsetàl’écouted’extraitsdemusiqueenligne.Lescinq
décisionsrenduessontbrièvementrésuméesici,etsontprésentéesdemanièreà
savoirsiuneredevancesupplémentairedoitêtrepayée($)ounon(ØRogers
CommunicationsInc.c.SOCAN(2012CSC35)
($)DesredevancesdoiventêtrepayéespourlatransmissionencontinuparInternet
defichiersquirenfermentdesœuvresmusicalessurdemandeàdes
consommateurs.Latransmissionencontinud’uneœuvremusicaleàplusieurs
individusestconsidéréecommeétantune«communicationaupublic»etnonune
transactionprivéerésultantdutéléchargementd’uneœuvreàuneseulepersonne.
EntertainmentSoftwareAssociationc.SOCAN(2012CSC34)
(Ø)Uneredevancesupplémentairenepeutpasêtreimposéepourdelamusique
incorporéedansdesjeuxvidéotéléchargés,pourlesquelsuneredevanceadéjàété
payéeautitulairededroitd’auteur.LefaitquelecontenusoitdistribuéparInternet,
plutôtqueparunmagasinouparlaposte,nedevraitpasrésulterenl’impositiond’un
tarifadditionnelpourcettecommunication.LaLoisurledroitd’auteurdoits’appliquer
uniformémentauxsupportstraditionnelsetauxsupportsplusavancéssurleplan
technologique,afindesoutenirunprincipedeneutralitétechnologique.
SOCANc.BellCanada(2012CSC36)
(Ø)L’écouted’extraitsde30à90secondesd’uneœuvremusicaletransmiseen
continuàdesconsommateurspotentielsdemusiqueparInternetestune«utilisation
équitable»auxfinsderecherchequepermetlaLoisurledroitd’auteur.Lecritère
pourdéterminercequiconstitueuneutilisationéquitableaétéénoncédansl’affaire
CCHCanadienneLtéec.BarreauduHaut-Canadaetcomportedeuxvolets.Le
premiervoletestd’évaluersil’utilisationapourbutla«recherche»oul’«étude
privée».Lesecondvoletévaluesil’utilisationest«équitable».L’utilisationde
l’écoutepréalabled’extraitsdemusiqueparlesconsommateurspeutêtreconsidérée
©CIPS,2012.*DeROBIC,S.E.N.C.R.L.,uncabinetmultidisciplinaired’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarques
decommerce.PubliédansleBulletinÉté2012(vol.16no2)ducabinet.Publication068.151F.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTREAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUEBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925Québec(Québec)CanadaG1V0B9Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
2
commeunerecherchepourlesbesoinsdeleursachatsenligne.L’analysedu
caractèreéquitabledecetteutilisationdépenddesfaitsetanalysesixfacteurs,
notamment:lebut,lanatureetl’ampleurdel’utilisation,l’existencedesolutionsde
rechangeàl’utilisation,lanaturedel’œuvreetl’effetdel’utilisationsurl’œuvre.Dans
lecasprésent,l’utilisationaétédéterminéecommeétantéquitable.
Alberta(Education)c.AccessCopyright(2012CSC37)
(Ø)Uneredevanceauxcommissionsscolairespourlesphotocopiesd’extraitsde
manuelsnedoitpasêtreimposée.Lesphotocopieseffectuéesparlesenseignants
pourleursétudiants,pourdistributionenclasse,sontconsidéréescommeune
utilisationéquitablepourfinsderechercheoud’étudeprivée,telquedétaillédansle
critèreétablidansl’affaireSOCANc.BellCanadaprésentéeplushaut.Malgrélefait
quel’enseignant/copieurcopiepourunefind’enseignement,l’enseignant/copieur
partageégalementunefincommuneavecl’étudiant/utilisateurquiestengagédans
unerechercheoudel’étudeprivée.
Ré:Sonnec.Fédérationdesassociationsdepropriétairesdecinémasdu
Canada(2012CSC38)
(Ø)Unenregistrementpréexistantincorporéàlabandesonored’unfilmn’estpas
sujetàuntarifdistinctimposéàdes«enregistrementssonores»lorsd’une
représentationdansunesalledecinémaouàlatélévision.L’article2delaLoisurle
droitd’auteurestassezexplicitedanssadéfinitiond’«enregistrementsonore»en
stipulantquecedernierexclut«labandesonored’uneœuvrecinématographique
lorsqu’elleaccompagnecelle-ci».
Lestribunauxdevrontsuivrecesdécisions.Toutefois,aprèsplusieursprojetsdeloi,
desamendementsàlaLoisurledroitd’auteurauCanadasontattendus.Ilsnesont
pasencoreentrésenvigueuraumomentdelapublicationdenotrearticlemaisil
faudravérifiersilesdécisionsetlesamendementssontcohérents.Ceseralesujet
d’unprochainarticleà
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommercevouédepuis1892à
laprotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledanstouslesdomaines:brevets,dessins
industrielsetmodèlesutilitaires;marquesdecommerce,marquesdecertificationetappellations
d’origine;droitsd’auteur,propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetdel’artisteinterprète;
informatique,logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;
secretsdecommerce,know-howetconcurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;
commerceélectronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéetétiquetage;poursuite,
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.cainfo@robic.com
MONTREAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétageMontréal(Québec)CanadaH2Z2B7Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874
QUEBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925Québec(Québec)CanadaG1V0B9Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
3
litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit.ROBIC,agroupoflawyersandofpatentand
trademarkagentsdedicatedsince1892totheprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectual
property:patents,industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksandindications
oforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,neighbouringrights;computer,
softwareandintegratedcircuits;biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,
know-how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnologytransfers;e-commerce,
distributionandbusinesslaw;marketing,publicityandlabelling;prosecutionlitigationandarbitration;
duediligence.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELAPLANÈTE
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOURIDEASTOTHE
WORLD
MarquesdecommercedeROBIC,SENCRL(«ROBIC»)