Licences: Évitez de signer des conventions mal rédigées (partie II)
1
LICENCES:ÉVITEZDESIGNERDESCONVENTIONSMALRÉDIGÉES(partieII)
FrançoisPainchaudetPanagiotaKoutsogiannis
*
LEGERROBICRICHARD,S.E.N.C.R.L.
Avocats,agentsdebrevetsetdemarques
CentreCDPCapital
1001,Square-Victoria–BlocE–8
eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.(514)9876242-Fax(514)8457874
info@robic.com–www.robic.ca
NouspublionslasecondeetdernièrepartiedescommentairesdeMeFrançois
PainchaudetdeMePanagiotaKoutsogiannissurlescontratsdelicence.Les
auteurstraitentdanscenumérodudomained’utilisationdanscetypede
contrat.
Laclauseprévoyantledomained’utilisation(«fieldofuse»)duproduitlicencié
nécessiteunerédactionprudenteetpréciseafind’établirunedistinctionnette
entrelesdiversdomainesd’utilisationquisontsouventdivisésdefaçontrop
subtile.
Cecidevientsurtoutdifficiledanslesdomainesoùlestechnologiessont
complexesetoùilyadegrandespossibilitésdecroisemententrelesproduits
licenciés.Latâcheestencorepluscompliquéelorsquel’utilitédelatechnologie
n’estpasencorecomplètementconnue.
Afind’éviterleslitigesdecetype,leconcédantdevraittenterd’accorderdes
licencesdansdesdomainesd’utilisationvraimentséparablesetnon-compétitifs.
Ladivisiond’unmarchéconcurrentielparclausededomained’utilisationdans
uneconventiondelicencerisquededonnerlieuàdesquestionsd’anti-
monopole,surtoutauxÉtats-Unis.Ceproblèmeestencoreplusprésentlorsquela
divisionestdenaturecommercialeaulieud’êtredenaturetechnique.Par
exemple,unlicenciéquinepeutvendreàdespersonnesmoralesetquiestalors
limitéàlaventeauxindividus(personnesphysiques)sevoitrefuserl’accèsà
unepartiesubstantielledumarché.Lestribunauxaméricainsonttoutefois
prononcélalégalitéd’unetelleclause.Parailleurs,uneclauselimitantles
domainesd’utilisationduproduitrestreintlepotentield’initiativeetd’expansion
delapartdulicenciéquiestcontraintàunusagespécifiquedubienlicencié.
©CIPS,1998.
*DeLEGERROBICRICHARD
,S.E.N.C.R.L.,uncabinetmultidisciplinaired avocats,d agentsde
brevetsetd agentsdemarquesdecommerce.PubliédansleBulletinÉté1998(vol2,no3).
Publication068.014F.
2
Eneffet,ceciempêchelaréalisationdesbénéficesdelalicencedanscertains
domainestechniques.
Lorsqueledomained’utilisationcouvertparlalicencen’estpasbiendéfini,le
licenciépourraitêtretentéd’exploiterdesusagesimprévusdelatechnologie
quisedévelopperont.Ilseraitdésavantageuxpourleconcédantquiaurait
négociélecontratdelicenceavecunusageparticulierenvue,denerecevoir
desredevancesnereprésentantquecetteportiondudomained’utilisationalors
quelelicenciébénéficieenplusdesautresusagesduproduit.Laclause«fieldof
use»devraitparconséquentdéterminerlechampprécisdel’ententeentreles
parties,laissantauconcédantlesdroitsquin’ontpasétéenvisagésouquine
sontpasenvisageablesaujourdelasignaturedel’entente.
Onneconsidérerapasqu’ilyaunerestrictionsurl’utilisationduproduitsans
l’existenced’uneclausespécifiqueàceteffet.Dansl’affaireUnionIndustries
Inc.c.BeckettPackagingLtd.(1993),48C.P.R.(3d)523(Ont.C.G.D.),laCoura
concluqu’enl’absenced’uneclauserestrictiveàl’égarddel’utilisationdu
produit,lelicenciéduproduitbrevetéreçoitl’autorisationd’uneutilisation
généraledubien.
3
ROBIC,ungrouped avocatsetd agentsdebrevetsetdemarquesde
commercevouédepuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriété
intellectuelledanstouslesdomaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèles
utilitaires;marquesdecommerce,marquesdecertificationetappellations
d origine;droitsd auteur,propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetde
l artisteinterprète;informatique,logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,
pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;secretsdecommerce,know-howet
concurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;commerce
électronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéet
étiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit;etce,
tantauCanadaqu ailleursdanslemonde.Lamaîtrisedesintangibles.ROBIC,a
groupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicatedsince1892to
theprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:patents,
industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksand
indicationsoforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,
neighbouringrights;computer,softwareandintegratedcircuits;
biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,know-how,
competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnologytransfers;e-
commerce,distributionandbusinesslaw;marketing,publicityandlabelling;
prosecutionlitigationandarbitration;duediligence;inCanadaandthroughout
theworld.Ideaslivehere.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELA