Le Règlement sur les médicaments brevetés
LERÈGLEMENTSURLESMÉDICAMENTSBREVETÉS(AVISDECONFORMITÉ)
par
FrançoisM.Grenier
*
LEGERROBICRICHARD,avocats
ROBIC,agentsdebrevetsetdemarquesdecommerce
CentreCDPCapital
1001Square-Victoria–BlocE-8
eétage
Montréal(Québec)H2Z2B7
Tél:514-987-6242-Fax:514-845-7874
info@robic.com–www.robic.ca
CetteprésentationtraiteduRèglementsurlesmédicamentsbrevetés(avisde
conformité)[ci-aprèsleRèglement]introduitauCanadaen1993.Elle
comprenduneanalysedétailléeduditRèglementainsiqu’unaperçude
l’évolutiondelajurisprudencepertinente.
D’aprèslaConstitutioncanadienne,leParlementcanadienacompétence
exclusivepourlégiférersurlesbrevetsd’invention
1.SuiteàlaLoide1992
modifiantlaLoisurlesbrevets,lesdispositionsdelaLoisurlesbrevets
concernantleslicencesobligatoiresontétéabrogéesentotalité,etleslicences
obligatoiresaccordéesleouaprèsle20décembre1991ontétéannulées
2.
Suiteàl’abolitiondeslicencesobligatoiresencequiconcernelesmédicaments
brevetés,letitulaired’unbrevetmédicalpeutdésormaispoursuivretout
contrefacteuretobtenirlesremèdeshabituels,ycomprisuneinjonction
interlocutoire.Deplus,l’ajoutdel’article55.1acréélaprésomptionàl’effet
que,lorsd’uneactionencontrefaçond’unbrevetportantsurlaproduction
d’unesubstancenouvelle,toutesubstanceforméedesmêmescomposanteset
élémentschimiques,saufpreuvecontraire,estréputéeavoirétéproduiteparle
procédébreveté
3.
L’article55.2aégalementétéajouté,créantessentiellementdeuxexceptions
auregarddelacontrefaçon.Neserapasconsidérécommeunecontrefaçon
1997LEGERROBICRICHARD.
*Avocat,FrançoisM.Grenierestl’undesassociésprincipauxduCabinetd’avocatsLEGER
ROBIC,RICHARD,s.e.n.c.etduCabinetd’agentsdebrevetsetdemarquesROBIC,s.e.n.c.En
versionanglaise,cedocumentad’abordfaitl’objetd’uneprésentationsurlalégislation
canadiennelorsdela33
ièmerencontreannuelleduAnnualDrugInformationAssociationtenue
àMontréaldu22au26juin1997.Publication217F.
1Loisurlesbrevets,L.R.C.1985,c.P-4.
2Loide1992modifiantlaLoisurlesbrevets,L.C.1993,c.2,art.4.
3L.article55.1selit:«Dansuneactionencontrefaçond’unbrevetaccordépourunprocédé
relatifàunnouveauproduit,toutproduitquiestidentiqueaunouveauproduitest,enl’absence
depreuvecontraire,réputéavoirétéproduitparleprocédébreveté.»
lefaitd’utiliser,defabriquer,deconstruireouvendreuneinventionbrevetée
danslaseulemesurenécessaireàlapréparationetàlaproductiondudossier
d’informationqu’obligeàfourniruneloifédérale,provincialeouétrangère
réglementantlafabrication,laconstruction,l’utilisationoulavented’un
produit
4.Neserapasnonplusconsidéréecommeunecontrefaçonlefait
d’emmagasineruninventairesixmoisavantl’expirationdubrevet
5.
Lenouveauparagraphe55.2(4)donneaugouverneurenconseillepouvoir
d’édicterdesrèglementsafind’empêcherlacontrefaçondebrevets
d’inventionparl’utilisateur,lefabricant,leconstructeuroulevendeur
6.
Entréenvigueurle12mars1993,leRèglementsurlesmédicamentsbrevetés
(avisdeconformité)permetaudétenteurd’unbrevet(lapremièrepersonne)
d’obteniruneordonnanceempêchantleministrededélivrerunavisde
conformitéjusqu’àexpirationdubrevetsiune«secondepersonne»
7désire
4
Paragraphe55.2(1).
5Paragraphe55.2(2).
6Leparagraphe55.2(4),selit:«Afind’empêcherlacontrefaçondebrevetd’inventionpar
l’utilisateur,lefabricant,leconstructeuroulevendeurd’uneinventionbrevetéeausensdes
paragraphes(1)ou(2),legouverneurenconseilpeutprendredesrèglements,notamment:
a)fixantdesconditionscomplémentairesnécessairesàladélivrance,envertudelois
fédéralesrégissantl’exploitation,lafabrication,laconstructionoulaventedeproduits
surlesquelsporteunbrevet,d’avis,decertificats,depermisoudetoutautretitreà
quiconquen’estpaslebreveté;
b)concernantlapremièredate,etlamanièredelafixer,àlaquelleuntitreviséà
l’alinéaa)peutêtredélivréàquelqu’unquin’estpaslebrevetéetàlaquelleellepeut
prendreeffet;
c)concernantlerèglementdeslitigesentrelebreveté,oul’ancientitulairedubrevet,et
ledemandeurd’untitreviséàl’alinéaa),quantàladateàlaquelleletitreenquestion
peutêtredélivréouprendreeffet;
d)conférantdesdroitsd’actiondevanttouttribunalcompétentconcernantleslitiges
visésàl’alinéac),lesconclusionsquipeuventêtrerecherchées,laprocéduredevantce
tribunaletlesdécisionsquipeuventêtrerendues;
e)surtouteautremesureconcernantladélivranced’untitreviséàl’alinéaa)lorsque
celle-cipeutavoirpoureffetlacontrefaçondebrevet.»
7Définieàl’article2duRèglementcomme«Lapersonneviséeauparagraphe5(1)»
duditRèglement,lequelselitcommesuit:«Lorsqu’unepersonnedéposeou,avantla
dated’entréeenvigueurduprésentréglement,adéposéunedemanded’avisde
conformitéàl’égardd’unedrogueetsouhaitecomparercettedrogueàunedrogue
quiaétécommercialiséeauCanadaauxtermesd’unavisdeconformitédélivréàla
premiérepersonneetàl’égardduquelunelistedebrevetsaétésoumiseouqu’elle
souhaitefaireunrenvoiàladroguecitéeensecondlieu,elledoitindiquersursa
demande,àl’égarddechaquebreveténumérédanslaliste:
a)soitunedéclarationportantqu’elleacceptequel’avisdeconformiténesera
pasdélivréavantl’expirationdubrevet;
b)soituneallégationportantque,selonlecas:
(i)ladéclarationfaiteparlapremiérepersonneauxtermesdel’alinéa
4(2)b)estfausse,
obtenirunavisdeconformitépourlemêmemédicament8.Toutefois,sicette
secondepersonnedémontrequ’aucunerevendicationpourlemédicamenten
soioupourl’utilisationdumédicamentneseraitviolée,unavisdeconformité
seradélivré.
SelonlaLoisurlesalimentsetdroguesetlesrèglementsafférents,unfabricant
désirantvendreunenouvelledroguedoitobtenirduMinistèredelaSanté
nationaleetduBien-êtresocialunavisdeconformité
9.Unavisdeconformité
estobtenuensoumettantundossierdepropositiondenouvelledrogueouun
dossierabrégédepropositiondenouvelledrogue,afindepermettreauMinistre
des’assurerdelasécuritéetdel’efficacitédeladitedrogue.Lesdétailsdela
fabricationd’unproduitpharmaceutiqueetlescontrôlesdevantêtrepratiqués
lorsdelafabrication,delapréparationetdel’emballagedelanouvelledrogue
doiventêtrefournisparlapersonnequisoumetledossierdepropositionde
nouvelledrogueouledossierabrégédepropositiondenouvelledrogue.
LeRèglementadoptéen1993fournitauxdétenteursdebrevetsmédicauxun
moyensupplémentaire,simpleetdirectdepréveniruneéventuelle
contrefaçon:enréclamantuneordonnanceinterdisantauMinistred’accorder
àunfabricantledroitdemettresurlemarchécemédicament.Eneffet,les
titulairesdebrevetspeuventdésormaisempêcherourepousserjusqu’à30mois
ladélivranced’unavisdeconformité.DiscutantdeceRèglement,lasection
d’appeldelaCourfédéraleécrivaitenfévrier1997:
Thus,TheMinister’sauthoritytorefuseaNoticeofCompliance,
originallydesignedtoprotectthepersonalhealthofCanadians,
hasbeenharnessedtoprotectthefinancialhealthofdrug
patentees
10.
Cettemêmecouravaitauparavantcommentélatâchedifficilequ’est
l’interprétationduditRèglement:
Inlargemeasure,thedifficultyisduetothefactthatthose
regulations,whoseclearintentionistofacilitatetheprotectionof
privatecommercialpatentrights,havebeengraftedontoa
regulatoryscheme,theFoodandDrugRegulations,C.R.C.1978
(ii)lebrevetestexpiré,
(iii)lebrevetn’estpasvalide,
(iv)aucunerevendicationpourlemédicamentensoiniaucunerevendication
pourl’utilisationdumédicamentneseraientcontrefaitesadvenantl’utilisation,la
fabrication,laconstructionoulaventeparelledeladroguefaisantl’objetdela
demanded’avisdeconformité.»
8Règlementsurlesmédicamentsbrevetés(avisdeconformité),DORS/93-133.
9Loisurlesalimentsetdrogues,L.R.C.1985,c.F-27.
10
ApotexInc.c.MerckFrosstCanadaInc.,(1997),72C.P.R.(3d)170,208N.R.388(C.A.F.).
c.870,asamended,whosesolepurposeistheprotectionofpublic
healthandsafety.Theunionisnotahappyone
11.
D’aprèsl’article4duRèglementsurlesmédicamentsbrevetés(avisde
conformité),toutepersonnequidéposeunedemanded’avisdeconformitéà
l’égardd’unedroguecontenantunmédicamentpeutsoumettreauMinistre
unelistedebrevetscontenanttouslesbrevetscanadiensdontlapersonneest
propriétaireouàl’égarddesquelselledétientunelicenceexclusive,etqui
comporteunerevendicationpourlemédicamentensoiouunerevendication
pourl’utilisationdumédicament.L’expression«revendicationpourle
médicamentensoi»estdéfinieàl’article2duRèglementcommeincluantune
revendicationdanslebrevetpourlemédicamentensoipréparéouproduit
selonlesmodesdécritsendétailetrevendiquésouselonleurséquivalents
chimiquesmanifestes.
L’expression«revendicationpourlemédicamentensoi»n’estpasrestreinteà
unerevendicationpourunesubstanceunique,quiestl’ingrédientactifdu
produit,àl’exclusiond’unerevendicationpourunesubstancecomposée
contenantl’ingrédientactif.Unerevendicationvisantuningrédientuniqueou
unecompositionentredanslecadreduRèglement
12.
AuCanada,jusqu’àtrèsrécemment,unmédicamentnepouvaitpasêtre
brevetésaufs’ilétaitpréparégrâceàunprocédéspécifique,mêmesile
médicamentétaitnouveau.Silemédicamentétaitdéjàconnu,maisqu’un
nouveauprocédédefabricationétaitdécouvert,seulementcedernier
pouvaitfairel’objetd’unerevendication.Aujourd’hui,lesmédicamentseux-
mêmespeuventêtrebrevetés.
Ilyadonctroistypesderevendicationsquipeuventseretrouverdansunbrevet
médical:unerevendicationpourlemédicamentensoi,connuecommeune
revendicationpourleproduit
,unerevendicationpourlemédicamentlorsqu’il
estfabriquéselonunprocédéparticulier,connuecommeunerevendication
pourunproduitdépendantd’unprocédé,etunerevendicationpourle
procédéparticulierutilisépourfabriquerlemédicament,connuecommeune
revendicationpourunprocédé
.
LaCourfédérale,sectiond’appeladécidéquel’expression«revendicationpour
lemédicamentensoi»utiliséedansleRèglementestentenduedanssonsens
habitueletordinaireetsignifieune«revendicationpourlemédicamentquandil
estpréparéselonunprocédéparticulier».Riendanslevocabulaireemployé
11
MerckFrosstCanadaInc.c.Canada(MinistredelaSanténationaledubien-êtresocial),
(1994),55C.P.R.(3d)302(C.A.F.).
12
Hoffmann-LaRocheLtd.c.Canada(MinistredelaSanténationaleetduBien-êtresocial),
(1995)62C.P.R.(3d)58(C.F.),conf.par(1996),67C.P.R.(3d)25,169N.R.342(C.A.F.).
danslalégislationnesuggèrequel’expressioncouvreégalementune
revendicationpourunprocédéparticulierquandilestutilisépourfabriquerun
médicament
13.
Ondéfinitune«revendicationpourl’utilisationdumédicament»commeune
revendicationpourl’utilisationdumédicamentauxfinsdudiagnostic,du
traitement,del’atténuationoudelapréventiond’unemaladie,d’undésordre,
d’unétatphysiqueanormaloudeleurssymptômes.
Ilaaussiétéprétenduquelesrevendicationspourlesintermédiairesutilisées
pourfabriquerlesmédicamentsétaientinclusesdansladéfinitiond’une
«revendicationpourlemédicamentensoi».CependantlaCourd’appel
fédéraleenadécidéautrement
14.
L’AVISDECONFORMITÉETL’AVISD’ALLÉGATION
Lorsqu’unesecondepersonnedéposeunedemanded’avisdeconformitéà
l’égardd’unedrogueetsouhaitecomparercettedrogueàuneautredrogue
vendueauCanadasuiteàunavisdeconformitédélivréàune«première
personne»
15etpourlaquelleunelistedebrevetsaétésoumise,laseconde
personnedoit,lorsdesademande,etauregarddechaquebrevetfigurantsur
laliste,soitdéclareraccepterquel’avisdeconformiténesoitpasdélivréavant
l’expirationdubrevet,soitfaireunedéclarationcommequoiladéclarationdu
brevetéestfausse,lebrevetestexpiréoun’estpasvalideouqu’aucune
revendicationpourlemédicamentensoiniaucunerevendicationpour
l’utilisationdumédicamentneseraitcontrefaite,advenantl’utilisation,la
fabrication,laconstructionoulaventeparelledeladroguefaisantl’objetdela
demanded’avisdeconformité
16.
L’alinéa5(3)(a)duRèglementrequiertquetoutepersonnefaisantunetelle
allégationfournisseunénoncédétaillédudroitetdesfaitssurlesquelsellese
fonde.Letitulairedubrevetestdoncpleinementinformédesraisonspour
lesquelleslapersonneprétendqueladélivranced’unavisdeconformiténe
conduirapasàunecontrefaçondubrevet,avantdedéciderd’introduiredes
13
DeprenylResearchLtd.c.ApotexInc.,(1994),55C.P.R.(3d)171,77F.T.R.62(C.F.),conf.par
(1995),60C.P.R.(3d)501(C.A.F.).
14
EliLillyandCo.c.ApotexInc.,(1996),68C.P.R.(3d)126(C.A.F.).
15
Définieàl’article2duRèglementcomme«Lapersonneviséeauparagraphe4(1)»dudit
Règlement.,lequelselitcommesuit:«Lapersonnequidéposeouqui,avantladated’entrée
envigueurduprésentréglement,adéposéunedemanded’avisdeconformitéàl’égardd’une
droguequicontientunmédicamentouaobtenuuntelavispeutsoumettreauministreuneliste
debrevets».
16
Règlement,article5.
procédures.L’énoncédudroitetdesfaitsdéfinitlesenjeuxàunstade
précoce
17.LaCourconsidéreraquelesallégationsdefaitdansl’avis
d’allégationsontvraies,àmoinsquelapremièrepersonnenedémontrele
contraire.Endéterminantsilesallégationssontjustifiéesounon,laCour
décidera,surlabasedesfaitsprésumésouprouvés,silesallégationsmènenten
droitàlaconclusionquelebrevetneserapascontrefaitparlaseconde
personne
18.
Initialement,laCourn’apasjuridictionsurl’avisd’allégationpuisquecen’estpas
undocumentquiluiestsoumis
19.Conséquemment,ilnepeutêtreamendépar
ordonnanceetdesprécisionsnepeuventpasêtreréclaméesparlapremière
personne.
Unavisd’allégationdoitêtresoigneusementrédigé,mêmes’iln’apasàêtre
appuyéd’unaffidavit.LaCourasoulignéquelorsqueleproduitd’uneseconde
personneestmissurlemarché,lapremièrepersonneestenpositiondetesterla
véracitédeladéclarationdétailléeévoquéeprécédemment;sielles’avérait
êtreinexacte,lesconséquencespourlasecondepersonne:«…couldwellbe
verygraveindeed»
20.
Quandilestalléguéabsencedeviolationdubrevet,ladeuxièmepersonne
n’estpascenséerévélercomplètementsonprocédésansqu’uneordonnance
deconfidentialitéaitétéémise,laquellenepeutêtreobtenuesansqu’une
procédurejudiciaireaitétéinitiée
21.Enfait,l’avisd’allégationserainitialement
vague,etincluraunengagementderévélercomplètementlesfaitsunefois
quel’ordonnancedeconfidentialitéseraenvigueur.
LACONTESTATIONDEL’AVISD’ALLÉGATION.
Dansles45jourssuivantlaréceptiondel’avisd’allégation,lapremièrepersonne
peutdemanderuneordonnancedelaCourempêchantleMinistrededélivrer
unavisdeconformitéjusqu’àl’expirationd’unouplusieursdesbrevetsquiont
faitl’objetdel’allégation.LaCourémettralebrefdeprohibitionsielleestd’avis
quelesallégationsnesontpasjustifiées
22.L’ordonnancedelaCourne
17
BayerAGc.Canada(MinistredelaSanténationaleetduBien-êtresocial),(1993),51C.P.R.
(3d)329(C.A.F.)
18
MerckFrosst,supra,note6.
19
PharmaciaIncc.Canada(MinistredelaSanténationaleetduBien-êtresocial),(1994),58
C.P.R.(3d)207,175N.R.334(C.A.F.).
20
Hoffmann-LaRocheLtd.c.Canada(MinistredelaSanténationaleetduBien-êtresocial),
(1996),70C.P.R.(3d)206,205N.R.321(C.A.F.),àlap.213C.P.R.
21
Bayer,supra,note10.
22
LeRèglement,supra,note3,art.6.
s’appliquequ’àl’avisd’allégationquiadéclenchéleprocessusmenantàla
délivrancedubrefdeprohibition.Ladeuxièmepersonnepeutproduireun
secondavisd’allégation;parexemple,enalléguantunprocédédifférentdans
lecasderevendicationspourunproduitdépendantd’unprocédéparticulier.
Ainsi,l’étendued’uneordonnanced’interdictiondélivréesuiteauxprocédures
engagéesenvertudeleparagraphe6(1)nedoitpasexcéderl’allégation
spécifiquediscutéelorsdecesprocédures
23.Cependantunavisd’allégation
postérieurnedoitpasêtresubstantiellementidentiqueauprécédent.
Silapremièrepersonnen’estpasletitulairedubrevet(parexemple:elleaune
licenceexclusive),letitulairedubrevetdoitêtrepartieàlademanded’avisde
conformité
24.MêmesilarequêteestadresséeauMinistre,lasecondepersonne
doitévidemmentêtrepartieàlademande.
LAPROCÉDURE
Plusieursontessayédefairedecesaffairesdesactionsencontrefaçonde
brevetàpartentière.Enoctobre1993,peuaprèsl’adoptionduRèglement,la
sectiond’appeldelaCourfédérale
25adécidéquelesprocéduresentreprises
envertuduRèglementdevaientêtrerégiesparlechapitreV.1desRèglesdela
CourfédéraleduCanada(ci-aprèsLesRègles)
26.Cesrèglesimposentun
calendrierpourlaconduiteexpéditivedesprocédures:«…alientothecourt
andpractitionersinthisfieldofthelaw».
LaprocédureinitiéesousleRèglementn’estpasuneactionencontrefaçon.
Sonobjetestsimplementd’empêcherladélivranced’unavisdeconformité.La
seulequestionestdesavoirsil’allégationdelasecondepersonneestsuffisante
pourpermettreauMinistrededélivrerunavisdeconformité.
LEFARDEAUDELAPREUVE
Lapremièrepersonne,quiinitielesprocédures,alefardeaudelapreuve
27.Ce
fardeauaétéqualifiédedifficileàsatisfairepuisquelapremièrepersonnedoit
contredirel’avisd’allégation,alorsqu’ellen’apasaccèsauxinformationsque
détientlasecondepersonne.
23
EliLilly&Companyc.ApotexInc.,unarrêtrendule29septembre1997parlasection
d’appeldelaCourfédérale,dossierA329-97.
24
LeRèglement,supra,note3,art.6(4).
25
Bayer,supra,note10.
26
RèglesdelaCourfédéraleduCanada,C.R.C.1978,c.663;plusparticulièrementlesrègles
1660à1619visantlesdemandesderévisionjudiciaire.
27
MerckFrosst,supra,note6.
Sil’avisd’allégationsoulèvel’absencedecontrefaçon,laCourconsidéreraque
lesfaitsmentionnésàl’avisd’allégationparlasecondepersonnesontvrais,sile
contrairen’estpasétéprouvéparlapremièrepersonne.LaCourdoitdécider
si,surlabasedesfaitsprésumésouprouvés,lesallégationsmènentendroitàla
conclusionquelebrevetneserapascontrefaitparledéfendeur.
Encequiconcernelefardeaudelapreuve,lasectiond’appeldelaCour
fédéralearésumélajurisprudencedelafaçonsuivante
28:
Lefardeau,appeléendroitcivil«fardeaudepersuasion»ou
«fardeaulégal»,estlefardeaurequispourfairesacauseselonles
critèrescivilsdepreuve.Parcontre,le«fardeaudepreuve»
consisteàsouleverunpointparticulieretsignifiequelapartiequi
soulèvecepointalaresponsabilitédefaireensortequ’ilyaura
suffisammentdepreuvedel’existenceoudelanon-existenced’un
faitoud’unequestiondansundossierpourpasserleseuilpource
faitoucettequestionenparticulier.
Lorsquelasecondepersonneneremplitpasl’avisd’allégationou
neleremplitpasdefaçonadéquate,elledoitensubirles
conséquenceslorsquevientlemomentdesattaquessurla
suffisancedetellesallégations,unefoisquelesprocédures
d’interdictionontétéinstituées.
Dansunedéclarationdétaillée,unesimpleallégationgénéralede
non-contrefaçonsansaucuneaffirmationfactuellelasupportant
neremplitpaslesexigencesdusousalinéa5(1)(b)(iv)durèglement.
Uneprésomptiondecommonlawselonlaquelleleprocédédela
secondepersonnecontrefaitlebrevets’appliqueici:cette
personnen’aprésentéaucunfaitpoursupportersonallégationde
non-contrefaçon.Lapreuvedenon-contrefaçondépend
particulièrementdesfaitsqu’ilconnaîtpersonnellement.Aucune
preuvedenon-contrefaçonn’aétéprésentéeparcettepersonne.
Etlapremièrepersonnen’aaucunautremoyendisponible
d’apporterunetellepreuve.
LESRÈGLESDELACOURFÉDÉRALE
EnvertudesRègleslademandederévisionjudiciairesefaitaumoyend’une
requêteidentifiantleredressementrecherchéetsoulignantlesmotifssoulevés
29.
28
Hoffmann,supra,note13auxpp.210-211,notretraduction.
Lesfaitssurlesquelsreposelarequêtedoiventêtrevérifiésparunouplusieurs
affidavits.Chacunedespartiesadversespeutproduireunaffidavitdansles
trentejourssuivantlasignificationdel’avisderequête
30.LesRèglesne
permettentpasspécifiquementlaproductiond’affidavitsenréplique.En
pratique,commel’intiméproduitunepreuverelativeaufonddulitigele
premier,laCourpermetgénéralementaurequérant,suiteàl’obtentiond’une
ordonnanceàceteffet,dedéposerunecontre-preuve.
Lerequérantdoitdéposersondossierderequêtedansles60jourssuivantla
productiondel’avisderequête
31.L’intimédoitdéposersondossiertrentejours
plustard
32.Enthéorie,ledossierdoitêtreprêtpourauditionquatremoisaprès
ledépôtdelarequêtepourl’obtentiondubrefdeprohibition,cequidémontre
bienquelanaturesommairedesprocédures.Enpratique,l’expériencea
démontréquepeudecesprocéduresavaientétéconcluesaussirapidement.
Sansl’autorisationdelaCour,toutsignataired’unaffidavitpeutêtrecontre-
interrogéparl’unedespartiesadverses
33.
LADÉCISIONDELACOUR
Commedéjàmentionné,ladécisions’appliqueseulementàl’allégationfaite
parlasecondepersonne.Ilestpossibled’interjeterappeldecettedécision
danslestrentejourssuivantlejugement
34.Lasignificationd’unavisd’appelne
suspendpasl’exécutiondujugement.Silarequêtepourladélivranced’unbref
estrefusée,l’avisdeconformitéseradélivré,àmoinsqu’iln’yaitsuspensionde
l’effetdujugementparlaCoursuiteàlaprésentationd’unerequêteàceteffet.
L’INTÉRÊTDERESPECTERLESDÉLAIS
LeRèglementstipulequeleMinistrenepeutdélivrerl’avisdeconformitéàune
secondepersonneavanttrentemoisaprèsledépôtd’unerequêtepour
l’émissiond’unbrefdeprohibition,saufsilebrevetaexpiréousilaCoura
déboutélerequérant
35.Simplementencommençantlesprocédures,la
premièrepersonneobtientl’équivalentd’uneinjonctioninterlocutoired’une
29
LesRègles,supra,note19art.1602.
30
LesRègles,supra,note19art.1603(3).
31
LesRègles,supra,note19art.1606.
32
LesRègles,supra,note19art.1607.
33
LesRègles,supra,note19art.332.1.
34
LesRègles,supra,note19art.1201.
35
LeRèglement,supra,note3,art.7.
duréemaximaledetrentemois,sansavoiràsatisfairelescritèresquen’importe
queltribunalaumondeexigeraitavantd’accorderunesanctionsi
extraordinaire(questionsérieuseàêtretranchée,dommagesirréparables,
prépondérancedesinconvénientsentrelespartiesetl’urgence).
L’interdictiondemiseenmarchépendanttrentemois(pasd’avisdeconformité
-pasdemiseenmarché)déclenchéeparuntitulairedebrevetquientreprend
desprocéduresaétéqualifiéeparlaCourdesursislégislatif,soumisauxtermes
imposésparleRèglementetnoncommeuneinjonctionjudiciaire
36.
LorsquelaCourconsidèrequ’unepartienecoopèrepasraisonnablementau
traitementexpéditifd’unedemande,ellepeutmodifierladuréedetrentemois
prévueparleRèglement,enl’allongeantouenlaréduisant
37.Lesursislégislatif
estunesanctionexceptionnelle,exorbitantedesdroitshabituelsd’undéfendeur
auregarddelaLoisurlesbrevets.Ilétaitdansl’intentiondulégislateurd’attirer
l’attentiondespartiesetdelaCouraubesoind’unepoursuiterapidedela
demandedeprohibition.LeRèglementrévèlebienuneintentionparticulière
d’expédierlesprocéduresquinesontpascenséessetransformerenunprocès
surlebrevet
38.Commentantl’importancepourlespartiesderespecter
l’échéancedetrentemois,lasectiond’appeldelaCourfédéraledéclarait
récemment
39:
Unepériodede30moispourlasuspensionstatutaireaétéfixée,
nonpascommeunedeplusieursoptionsoffertesauxpartiesmais
commeunelimitequidoitêtrerespectée,saufsielleestmodifiée
parlaCourpourlaseuleraisonpermiseparleparagraphe7(5).Le
messagepourlespartiesestclair:ellesdoiventseconduirede
façonànepasêtrereconnuescommen’ayantpascoopéréde
façonraisonnableaudéroulementdiligentdesprocéduresoualors
elless’exposentàunemodificationdudélaide30mois,soitun
raccourcissement,soitunallongementdeladurée,enfonctionde
lapartieenfaute.
Unaccordentrelespartiespouruneremisenepermettrapasde
prolongerledélaistatutaire.Desrefusinjustifiésderendre
disponiblesdestémoins,lenonrespectd’engagementsoulerefus
derépondreàdesquestions,desdemandesextravagantes
d’informationsdansdescontre-interrogatoiresetdesrequêtespour
desremisesinutilespourdepiètresraisons,serontconsidérés
commedesindicationsquelespartiesn’ontpascoopérédefaçon
36
Apotex,supra,note5.
37
LeRèglement,supra,note3,art.7(5).
38
Pharmacia,supra,note12.
39
Apotex,supra,note5,notretraduction.
raisonnable.Lespartiesvictimesdetellestactiquesnedoiventpas
s’attendreàcequeledélaide30moissoitmodifiésaufsiellessont
enmesuredeprouverque,parcestactiques,l’autrepartiene
coopèrepasdefaçonraisonnableaudéroulementdiligentdes
procédures.Unepartiequiconsentàuneremiseneserapasen
mesuredereprocheràl’autreundélaidansunedemandeenvertu
duparagraphe7(5).Desrequêtesinterlocutoirespermisesparune
partieserontévaluéesenfonctiondeleurrésultat,pourdéterminer
siellesontétéproduitesoucontestéesdefaçonnon-raisonnable.
Ilyaaussidesconséquencespourlacour:elledoitcontrôleret
éliminerlesprocéduresinterlocutoires,ainsiquelaconduitedes
partiesquilesontdemandées;elledoitlimiterlalongueuretla
fréquencedesremises;elledoitinsisterpourquelesdossiers
avancentàunrythmesusceptibledepermettreuneauditiondela
demandeavantl’expirationdudélai(non-déraisonnable)de30
mois;etfinalement,elledoitrefuserdesprolongationsdedélaisauf
silescritèresduparagraphe7(5)sontrigoureusementremplisaprès
unexamenattentifdelaconduitedesparties.
CONCLUSION
LeRèglementaétéadoptéilyaquatreans.Sonadoptionadonnélieuàun
nombreimportantdelitiges.Desrequêtesdemandantl’émissiondebrefsde
prohibitionsontdéposéessystématiquementpardestitulairesdebrevets
médicaux,dèsquel’avisd’allégationestsignifié.CeRèglementn’apasatteint
lesobjectifsvisésparsonadoption.Parexemple,lestitulairesdebrevets
déposenttoujoursdesrequêtesàl’égarddebrevetsnecontenantquedes
revendicationsdeprocédé.Les“génériques”déposentdesavisd’allégation
avantmêmequeleurpropositiondenouvelledrogueouundossierabrégéde
propositiondenouvelledroguenesoitcomplet.
Heureusement,beaucoupdequestionslitigieusesimportantesontétéréglées
parlaCourd’appel,cequiaeupoureffetd’éclairerlesintervenantsdansde
telslitiges.Toutefois,beaucoupd’autresméritentencored’êtreclarifiés!
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommercevoué
depuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledanstousles
domaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèlesutilitaires;marquesdecommerce,marques
decertificationetappellationsd’origine;droitsd’auteur,propriétélittéraireetartistique,
droitsvoisinsetdel’artisteinterprète;informatique,logicielsetcircuitsintégrés;
biotechnologies,pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;secretsdecommerce,know-
howetconcurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;commerce
électronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéetétiquetage;poursuite,
litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit;etce,tantauCanadaqu’ailleursdansle
monde.Lamaîtrisedesintangibles.
ROBIC,agroupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicatedsince1892tothe
protectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:patents,industrialdesigns
andutilitypatents;trademarks,certificationmarksandindicationsoforigin;copyrightand
entertainmentlaw,artistsandperformers,neighbouringrights;computer,softwareand
integratedcircuits;biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,
know-how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnologytransfers;e-
commerce,distributionandbusinesslaw;marketing,publicityandlabelling;prosecution
litigationandarbitration;duediligence;inCanadaandthroughouttheworld.Ideaslive
here.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELAPLANÈTE
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOURIDEASTOTHEWORLD