La clause relative aux licenciés les plus favorisés dans les conventions de licence
1
LACLAUSERELATIVEAUXLICENCIÉSLESPLUSFAVORISÉSDANSLES
CONVENTIONSDELICENCE
PanagiotaKoutsogiannis*
LEGERROBICRICHARD
,S.E.N.C.R.L.
Avocats,agentsdebrevetsetdemarques
CentreCDPCapital
1001,Square-Victoria–BlocE–8
eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.(514)9876242-Fax(514)8457874
info@robic.com–www.robic.ca
Lesdroitsconférésàunlicenciésontsouventnuancésparlesclauses
contenuesdanslaconventiondelicenceentreleconcédantetlelicencié.
Laconnaissanceet,surtout,lacompréhensiondecesclausesestcapitaleà
larédactionetàl’interprétationdesconventionsdelicence.Cequisuit
décrituntypedeclausesusceptibled’êtreinclusedanscesconventionset
livrecertainesmisesengardequantàsonutilisation.
Leconcédantquis’engagedansuneconventiondelicencedevraitprendre
touteslesmesurespossiblespouréviterd’yinclureuneclausedelicenciéle
plusfavorisé.Lelicencié,desoncôté,devraitveilleràcequ’uneclauseselon
laquelleilesttraitéaussiéquitablement,sinonmieux,qu’unlicencié
subséquentsoitinscriteàlaconvention.Silespartiess’entendentpourinclure
unetelleclausedanslaconvention,ellesdevrontlarédigeravecgrandsoin.
Unedécisionaméricainerécente,StudiengesellschaftKohle,m.b.c.Hercules
Inc.,105F.3d629(Fed.Cir.1997)illustrelesdésavantagesauxquelss’exposele
concédantquiinclutuneclausedelicenciéleplusfavorisédansune
conventiondelicence.Danscetteaffaire,laCourfutforcéed’enveniràla
conclusionqueleconcédantavaitviolélaconcessiondelicenceen
omettantd’informerlelicenciéd’unelicencequ’ilavaitaccordéeàun
licenciésubséquent.Lelicenciéoriginalavaitréussiàinclureàlaconvention
delicenceuneclausedelicenciéleplusfavoriséet,confrontéàson
interprétation,letribunaln’eutd’autrechoixquedetrancherlelitigeen
faveurdulicencié.
Leproblèmeprincipaldecetypedeclauseestqu’onaccordetroppeu
d’importanceaucontenuetqu’onneprévoitpasassezdelimitationsàleur
applicabilité.Lanégociationdecetypedeclauseimpliquelaconsidération
©CIPS,1999.
*DeLEGERROBICRICHARD
,S.E.N.C.R.L.,uncabinetmultidisciplinaired avocats,d agentsde
brevetsetd agentsdemarquesdecommerce.PubliédansleBulletinPrintemps1999(vol3,no
2).Publication068.020F.
2
decertainsfacteursquipeuventconduireàinclurecertainesrestrictionsàla
clause.Parexemple,lalicencepourraitprévoirdesrestrictionstemporelles;
ellepourraitêtrelimitéeàcertainsbrevetset/ouàdesapplications
particulières,ouencoreellepourraitêtrelimitéeàdeslicencesquine
résultentpasdurèglementd’unlitige.
Siunetelleclauseestinclusedanslaconvention,leconcédantdevraitexiger
quelelicenciésoitobligéd’acceptertouslestermesquiapparaissentdansla
conventionlaplusfavorable,plutôtquedeluipermettredechoisirseulement
lesconditionsquiluisontfavorables.
D’autrestypesdeclausesinclusesdansdesconventionsdelicencesseront
analysésdansunprochainnumérodenotreBulletin.
3
ROBIC,ungrouped avocatsetd agentsdebrevetsetdemarquesdecommercevoué
depuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledanstousles
domaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèlesutilitaires;marquesdecommerce,marques
decertificationetappellationsd origine;droitsd auteur,propriétélittéraireetartistique,droits
voisinsetdel artisteinterprète;informatique,logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,
pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;secretsdecommerce,know-howetconcurrence;
licences,franchisesettransfertsdetechnologies;commerceélectronique,distributionetdroit
desaffaires;marquage,publicitéetétiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérification
diligenteetaudit;etce,tantauCanadaqu ailleursdanslemonde.Lamaîtrisedes
intangibles.ROBIC,agroupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicatedsince
1892totheprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:patents,
industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksandindicationsoforigin;
copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,neighbouringrights;computer,
softwareandintegratedcircuits;biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;
tradesecrets,know-how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnology
transfers;e-commerce,distributionandbusinesslaw;marketing,publicityandlabelling;
prosecutionlitigationandarbitration;duediligence;inCanadaandthroughouttheworld.
Ideaslivehere.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELA