Est-ce que votre méthode de traitement médical est un peu plus brevetable au canada
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
EST-CEQUEVOTREMÉTHODEDETRAITEMENTMÉDICALESTUNPEUPLUS
BREVETABLEAUCANADA?
G
ABRIELLEMOISAN*
ROBIC,
S.E.N.C.R.L.
A
VOCATS,AGENTSDEBREVETSETDEMARQUESDECOMMERCE
Dansledomainepharmaceutique,lorsquelamoléculeetl’usagesontconnus,etque
l’inventionrésideuniquementdanslemoded’administrationoulaposologie,ilpeut
êtredifficiled’obtenirdesrevendicationsauCanada.
Eneffet,laloisurlesbrevetsdéfinitcomme«invention»àl’article2:
touteréalisation,toutprocédé,toutemachine,fabricationou
compositiondematières,ainsiquetoutperfectionnementdel’un
d’eux,présentantlecaractèredelanouveautéetdel’utilité.
Lajurisprudenceaexcludecettedéfinitionlesméthodesdetraitementmédicalsur
unêtrehumainouunanimal,estimantquecen’étaitpasdesprocédés,quecela
brimeraitl’activitédesprofessionnelsdelasantéetdonclessoinsapportésaux
patients.Plusparticulièrement,lesrevendicationsquidécriventuneétapeactive
d’administrationoudechirurgieet/ouunavantagethérapeutiquesontrejetéesalors
quelesméthodescosmétiques,diagnostiques,oureliéesàdesétatsnaturelsjugés
nonpathologiquescommelagrossesse,lacalvitie,lesridesetlevieillissementsont
permises.
Ilaalorsfalluremplacerlesrevendicationsdeméthodesdetraitementmédicalpar
desrevendicationsd’usage,sansétaped’administration:
·UtilisationduproduitXpourtraiterlamaladieY
·UtilisationduproduitXpourlafabricationd’unmédicamentpourtraiterla
maladieY
·ProduitXpourtraiterlamaladieY
Parcontre,lorsquelesrevendicationsdécriventunintervallededosageouun
intervalled’administration,celles-cisontrejetéeslorsqu’ilestconsidéréquele
professionneldelasantédoitexercersonjugement(«comment»:quelledose,
pendantcombientemps,enfonctionduprofildupatient,desaréponseau
traitement)etnonseulementdécidersiouiounonilprescritteltraitementàson
patient(«quoi»).Lajurisprudenceexigequeledosagesoitfixeetquelecalendrier
d’administrationsoitfixe.Pourobtenirdesrevendicationsbrevetables,ilfautparfois
©CIPS,2015.*DeROBIC,S.E.N.C.R.L.,uncabinetmultidisciplinaired’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarques
decommerce.PubliédansleBulletinPrintemps2015(vol.18no4)ducabinet.Publication068.194F.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
2
rédigerdemultiplesrevendications,chacuneavecundosageetuncalendrier
spécifiques,telsque:Revendication1:10mgpendant10jours,puis20mgpendant5
jours.
Revendication2:10mgpendant5jours,puis20mgpendant10
jours.
Dansladécisiondu20janvier2015,dansAbbVieBiotechnologyLtdc.Canada
[2014FC1251],laCourfédéralearenverséladécisionduCommissairequiavait
refuséd’accorderlademandedebrevet2,385,745aumotifquelesrevendications
étaientdirigéesversdesméthodesdetraitement,avecuneadministrationpendant
unepériodenonfixeetaplutôtordonnéquelesrevendicationssoientamendées
pourêtrebrevetablesavantd’êtrerenvoyéesàl’examinateur.Lebrevetaétéémisle
17février2015aveclarevendication13suivante,sousformed’usageetune
administrationauxdeuxsemaines:13.Useofanisolatedhumananti-TNFαantibodywhereinsaid
antibody(a)comprisesalightchainvariableregion(LCVR)
comprisingaCDR3domaincomprisingtheaminoacidsequenceof
SEQIDNO:3,aCDR2domaincomprisingtheaminoacidsequence
ofSEQIDNO:5,andaCDR1domaincomprisingtheaminoacid
sequenceofSEQIDNO:7;and(b)comprisesaheavychain
variableregion(HCVR)comprisingaCDR3domaincomprisingthe
aminoacidsequenceofSEQIDNO:4,aCDR2domaincomprising
theaminoacidsequenceofSEQIDNO:6,andaCDR1domain
comprisingtheaminoacidsequenceofSEQIDNO:8;inthe
manufactureofamedicamentfortreatinganarthriticdiseaseoran
inflammatoryboweldiseaseinahumansubject,whereinsaid
medicamentisadaptedforsubcutaneousadministrationandwherein
thedosageis40mgaccordingtoacontinuousschedulehavingan
everyotherweekdosingintervalof14days.(traduction:tousles14
jours)
L’OPICapréparéunavisdepratiquePN2015-01
[http://www.ic.gc.ca/eic/site/cipointernet-internetopic.nsf/fra/wr03916.html]pourles
examinateurssuiteàcettedécisiondelacourfédéraleetafournidesexemples
[http://www.ic.gc.ca/eic/site/cipointernet-internetopic.nsf/fra/wr03919.html].Sil’objet
delarevendicationrépondà«quoi»,cequ’ilfautpourtraiterunpatient(un
composé,unemolécule,unecomposition,uneformulation,uneunitédedosage,une
sous-populationdepatients,unepopulationdepatientsdistincte),c’estbrevetable.
Sil’objetdel’inventionrépondà«comment»,sertàrenseignerleprofessionnelde
lasantésurlafaçondetraiterlepatient(unintervallededosages,uncalendrier
d’administrationvague/large)requérantleshabiletésetlejugementdecelui-ci,la
revendicationneserapasbrevetable.
Enconclusion,ilfautquelarevendicationdécrivelepluspossiblel’usaged’un
produitvendable,isolable.Cettedécisionaétéaccueillieavecsoulagementparla
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
3
communautédesagentsdebrevetscardeplusenpluslesinventionsrésident
précisémentdansdenouveauxdosageset/oucalendriersd’administrationetilest
malheureuxdevoirquecesinventionssontprotégeablesailleursdanslemonde
maispasauCanada.Cettedécisionprésenteunpaspositifdanslabonnedirection.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
4
Pourdesservicesdeconseilsdansledomainedelapropriété
intellectuelleetdestechnologiesdel’informationetdescommunications
(incluantlesservicesd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommerce)
demêmequedesservicesjuridiques.
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesde
commercevouédepuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriété
intellectuelledanstouslesdomaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèles
utilitaires;marquesdecommerce,marquesdecertificationetappellations
d’origine;droitsd’auteur,propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetde
l’artisteinterprète;informatique,logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,
pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;secretsdecommerce,know-howet
concurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;commerce
électronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéet
étiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit.ROBIC,
agroupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicatedsince1892to
theprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:patents,
industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksand
indicationsoforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,
neighbouringrights;computer,softwareandintegratedcircuits;
biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,know-
how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnology
transfers;e-commerce,distributionandbusinesslaw;marketing,publicityand
labelling;prosecutionlitigationandarbitration;duediligence.
®/MD
COPYRIGHTER
TM/MC
IDEASLIVEHERE
®/MD
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
®/MD
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
®/MD
LEGERROBICRICHARD
®/MD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
®/MD
PATENTER
®/MD
oumarquestylisée«R»stylisé
®/MD
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
5
ROBIC®/MD
oumarquestyliséeROBIC++++
®/MD
oumarquestyliséeROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
®/MD
oumarquestyliséeROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
®/MD
THETRADEMARKERGROUP
TM/MC
TRADEMARKER
TM/MC
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDE
LAPLANÈTE
®/MD
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOUR
IDEASTOTHEWORLD
®/MD
MarquesdecommercedeROBIC,S.E.N.C.R.L.poursesservicesde
conseilsdansledomainedelapropriétéintellectuelleetdes
technologiesdel’informationetdescommunications(incluantles
servicesd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommerce)demême
quesesservicesjuridiques
************************************************************************************************
**
Forservicespertainingtointellectualproperty,technologyand
communicationlawandrelatedmatters(includingpatentandtrade-mark
agencyservices)aswellaslegalservices.
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesde
commercevouédepuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriété
intellectuelledanstouslesdomaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèles
utilitaires;marquesdecommerce,marquesdecertificationetappellations
d’origine;droitsd’auteur,propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetde
l’artisteinterprète;informatique,logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,
pharmaceutiquesetobtentionsvégétales;secretsdecommerce,know-howet
concurrence;licences,franchisesettransfertsdetechnologies;commerce
électronique,distributionetdroitdesaffaires;marquage,publicitéet
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
6
étiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérificationdiligenteetaudit.ROBIC,
agroupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicatedsince1892to
theprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:patents,
industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksand
indicationsoforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,
neighbouringrights;computer,softwareandintegratedcircuits;
biotechnologies,pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,know-
how,competitionandanti-trust;licensing,franchisingandtechnology
transfers;e-commerce,distributionandbusinesslaw;marketing,publicityand
labelling;prosecutionlitigationandarbitration;duediligence.
®/MD
COPYRIGHTER
TM/MC
IDEASLIVEHERE
®/MD
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
®/MD
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
®/MD
LEGERROBICRICHARD
®/MD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
®/MD
PATENTER
®/MD
orstylizedR
®/MD
ROBIC®/
MD
orstylizedROBIC++++
®/MD
orstylizedROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
®/MD
orstylizedROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
®/MD
THETRADEMARKERGROUP
TM/MC
TRADEMARKER
TM/MC
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDE
LAPLANÈTE
®/MD
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
7
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOUR
IDEASTOTHEWORLD
®/MD
Trade-marksofROBIC,LLPforitsservicespertainingtointellectual
property,technologyandcommunicationlawandrelatedmatters
(includingpatentandtrade-markagencyservices)aswellaslegal
services