Confiance renouvelée envers la brevabilité des innovations en informatique au Canada
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
CONFIANCERENOUVELÉEENVERSLABREVETABILITÉDESINNOVATIONS
ENINFORMATIQUEAUCANADA
ERIKAPAAPE*
ROBIC,
SENCRL
A
VOCATS,AGENTSDEBREVETSETDEMARQUESDECOMMERCE
Unpeuplusd’unanaprèsquel’arrêtAmazon.com[Canada(Procureurgénéral)c.
Amazon.com,Inc,2011CAF328]aitétérenduparlaCourd’appelfédéraledu
Canada,leBureaudesbrevetsduCanadaaémisdeuxavisdepratiqueafinde
guiderlesexaminateursdanslecadrededemandesdebrevetportantsurdes
inventionsmisesenoeuvreparordinateur
Danscesavis,leBureaudesbrevetsreconnaîtquelapratiquequ’ilaadoptée
auparavant,concernantladéterminationdematièrebrevetablereposantsurle
fractionnementd’unerevendicationpourytrouverl’élément«contributoire»,ousur
l’identificationdelanature«technologique»d’uneinvention,nefaitpaspartiedela
pratiquecanadienne.
Eneffet,lesnouvellesdirectivesduBureaudesbrevetsmettentdel’avantlefait
qu’uneinterprétation«téléologique»doitêtrepréférée,c’est-à-direqu’une
revendicationdoitêtreétudiéedanssonensembleencequiconcernelaquestionde
matièrebrevetable.CesindicationssuiventcorrectementlesarrêtsWhirlpool
[WhirlpoolCorpc.CamcoInc,2000CSC67,[2000]2RCS1067]etFreeWorld
Trust
[FreeWorldTrustc.ÉlectroSantéInc,2000CSC66,[2000]2RCS1024],tous
deuxrendusparlaCoursuprêmeduCanada,ainsiquel’arrêtAmazon.com
mentionnéci-haut.Ilrestetoutefoisàévaluerlesdirectivesdonnéesquantàlamise
enapplicationdecetteformed’interprétationdesrevendications.
Seloncesnouvellesdirectives,ilfautd’abordidentifierleproblèmeauquelles
inventeurssontconfrontéspuisquelasolutionàceproblèmecorrespondà
l’inventionselonlesdirectives.Sicettesolutionportesurlefonctionnementd’un
ordinateur,lecontrôled’unepuceoud’unecomposantedusystème,oulorsqu’un
niveauélevédelalogiqueréaliséeparl’ordinateurestdétaillé,alorslasolutionest
considéréecommepouvantrésoudreun«problèmed’ordinateur».L’examinateur
devraitparconséquentconsidérerl’inventionenquestioncommeétantbrevetable.
Danslecascontraire,l’examinateurdoitdéterminersilarevendicationdéfinitune
©CIPS,2013.*DeROBIC,
S.E.N.C.R.L.,uncabinetmultidisciplinaired’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarques
decommerce.PubliédansleBulletinAutomne2013(vol.17no2)ducabinet.Publication068.166F.
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
2
«solutionspécifique»,auquelcasilseraitenclinàclasserl’inventioncommeétant
brevetable,ousimplementuneidéeouunconceptservantàrésoudreleproblème
décrit;danscederniercas,l’objetrevendiquénedevraitpasêtreconsidéréecomme
brevetable.
Àlasuitedelapublicationdeceslignesdirectrices,deuxdossierssoulevantla
questiondematièrebrevetableontétéprésentésàlaCommissiond’appeldes
brevets(CAB)duCanada.
Lepremiercas[http://brevets-patents.ic.gc.ca/opic-
cipo/comdec/eng/decision/1334/summary.html]concerneunsystèmedesurveillance
dupaiementdelataxesurlavaleurajoutée(TVA)surlaposte,lequelsystème
analyselesinformationsimpriméessurunarticledeposteetproduitparlasuitedes
rapportssurlespaiementserronésdeTVA.Danssoninterprétation,laCABdécrit
lesrelationsetopérationsentrelescomposantesetconclutdecefaitquelesystème
ensoi,ainsiquesafonctionnalité,fontpartieduconceptinventif,etquepar
conséquent,lesrevendicationscouvrentbienunobjetbrevetable.
Ledeuxièmecas[http://brevets-patents.ic.gc.ca/opic-
cipo/comdec/eng/decision/1336/summary.html]concerneunsystèmed’ajustement
delaprimed’assurance,enfonctionducomportementdel’assuré.LaCABaffirme,
suiteàl’interprétationqu’elledonneauxrevendications,quedescaractéristiques
fonctionnellesessentielles(tellesquelasurveillancedesparamètresd’opérationet
ladéterminationducoûtdel’assurance)comprennentdescaractéristiques
techniquesetdesétapesphysiquesséquencéespermettantd’atteindrelerésultat
pratiquedelamiseàjourd’uneprimed’assurance,etconclutdoncquelamatière
revendiquéetombedanslacatégoried’objetbrevetable.Lademandeestnéanmoins
rejetéepourévidenceparrapportàl’étatdel’art.
BienquelesavisdepratiqueémisparleBureaudesbrevetsnereflètentpas
entièrementlesprincipesénoncésparlaCourd’appelfédéraledansl’affaire
Amazon.com,lesdécisionsrécentesdelaCABredonnentconfianceaux
demandeurscherchantàprotégerparbrevetauCanadaleursinnovationsdu
domainedel’informatique.
ROBIC,ungrouped’avocatsetd’agentsdebrevetsetdemarquesdecommerce
vouédepuis1892àlaprotectionetàlavalorisationdelapropriétéintellectuelledans
touslesdomaines:brevets,dessinsindustrielsetmodèlesutilitaires;marquesde
commerce,marquesdecertificationetappellationsd’origine;droitsd’auteur,
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
3
propriétélittéraireetartistique,droitsvoisinsetdel’artisteinterprète;informatique,
logicielsetcircuitsintégrés;biotechnologies,pharmaceutiquesetobtentions
végétales;secretsdecommerce,know-howetconcurrence;licences,franchiseset
transfertsdetechnologies;commerceélectronique,distributionetdroitdesaffaires;
marquage,publicitéetétiquetage;poursuite,litigeetarbitrage;vérificationdiligente
etaudit.ROBIC,agroupoflawyersandofpatentandtrademarkagentsdedicated
since1892totheprotectionandthevalorizationofallfieldsofintellectualproperty:
patents,industrialdesignsandutilitypatents;trademarks,certificationmarksand
indicationsoforigin;copyrightandentertainmentlaw,artistsandperformers,
neighbouringrights;computer,softwareandintegratedcircuits;biotechnologies,
pharmaceuticalsandplantbreeders;tradesecrets,know-how,competitionandanti-
trust;licensing,franchisingandtechnologytransfers;e-commerce,distributionand
businesslaw;marketing,publicityandlabelling;prosecutionlitigationandarbitration;
duediligence.
COPYRIGHTER
IDEASLIVEHERE
ILATOUTDEMÊMEFALLUL’INVENTER!
LAMAÎTRISEDESINTANGIBLES
LEGERROBICRICHARD
NOSFENÊTRESGRANDESOUVERTESSURLEMONDEDESAFFAIRES
PATENTER
R
ROBIC
ROBIC+DROIT+AFFAIRES+SCIENCES+ARTS
ROBIC++++
ROBIC+LAW+BUSINESS+SCIENCE+ART
THETRADEMARKERGROUP
TRADEMARKER
VOSIDÉESÀLAPORTÉEDUMONDE,DESAFFAIRESÀLAGRANDEURDELA
PLANÈTE
YOURBUSINESSISTHEWORLDOFIDEAS;OURBUSINESSBRINGSYOUR
IDEASTOTHEWORLD
ROBIC,S.E.N.C.R.L.www.robic.ca
info@robic.com
MONTRÉAL1001,Square-Victoria-BlocE-8eétage
Montréal(Québec)CanadaH2Z2B7
Tél.:+1514987-6242Téléc.:+1514845-7874QUÉBEC2828,boulevardLaurier,Tour1,bureau925
Québec(Québec)CanadaG1V0B9
Tél.:+1418653-1888Téléc.:+1418653-0006
4
MarquesdecommercedeROBIC,
SENCRL(«ROBIC»)